از گذشته تاکنون نظریه‌پردازان زیادی سعی در تقسیم بندی انواع ادبی و هنری داشتند. نخستین و شاید بزرگ‌ترین این افراد ارسطو است. او در کتاب مهم خود به نام فن شعر سه نوع ادبی حماسه، غنایی و دراما را معرفی می‌کند. عدم غنایی بیان احساسات شاعر است در تنهایی، حماسه به داستان های پهلوانی و دلاوری مانند ایلیاد و اودیسه می‌پردازد و درام به وجه نمایشی هنر اشاره دارد. شناخت دقیق هر یک از این انواع به درک بهتر هنرجویان از هنر خود کمک می کند. در این مقاله قصد داریم و مفهوم دراما پرداخته و به صورت مختصر انواع آن را توضیح دهیم. همراه ما باشید.

اگر هنوز درباره دوره های بازیگری اطلاعاتی ندارید بهتر است سری به دوره بازیگری کودک بزنید.

 

دراما یا دراماتیک چیست؟

دراما شیوه‌ای از نمایش است. نزدیک‌ترین نوع ادبی در روزگار ما به دراما نمایشنامه‌هاست. در این نوع نویسنده یا شاعر صحنه و دیالوگ‌ها را می‌سرود و بازیگران به اجرای آن می پرداختند. معمولاً دیالوگ بازیگران دارای وزنی مشخص بود تا ویژگی آوازین داشته باشد. از معروف‌ترین دراما نویسان می‌توان به اورپید، سوفوکلس و آیسخولوس اشاره کرد. آثار این افراد از پرمخاطب‌ترین آثار این نوع ادبی بود.
البته باید توجه کرد که لفظ درام یا دراما در جایی دیگر هم به کار رفته که نباید این دو را با هم خلط کرد. امروزه در دانش ژانرشناسی سینمایی ژانری نسبتاً محبوب به نام درام وجود دارد. این ژانر معمولاً به داستانی از روابط و مشکلات افراد در بافتی رئالیستی می‌پردازد. فارغ از مشابهت اسمی این دو ارتباطی به هم ندارند.

دراما

دراما شیوه‌ای از نمایش است

انواع درام

از دید ارسطو دراما دو نوع بود؛ تراژدی و کمدی. هرچند در دوران بعدتر از شیوه‌های نوین‌تری مانند کمدی-تراژدی نیز به وجود آمد. با این حال در کتاب فن شعر او به تبیین ویژگی‌های هریک از این انواع می‌پردازد. در ادامه قصد داریم که توضیحات مختصری را از این دو ارائه دهیم. البته لازم به ذکر است که بیان مبسوط‌تر هر یک از این موارد به مقاله‌ای مجزا نیاز دارد.

تراژدی

تراژدی گونه‌ای از دراما است که به مسائل مهم و جدی می‌پردازد. در این نوع از درام قهرمان انسانی والاست. او دارای تمامی نقاط قوت است جز یکی که ارسطو به این ضعف هامارتیا می‌گوید. باری قهرمان تراژدی به دلیل نقطه ضعف خود دچار لغزش ای می شود که او را از عرش به پایین‌ترین درجه انسانیت می رساند.

کمدی

در نظریات ارسطو کمدی تقلیدی است از رفتار زشت و ناپسند انسان‌ها. منظور از ناپسند رفتاری است شرم آور که موجب ریشخند می‌شود. در کمدی مخاطبان از اتفاقات بدی که بر سر شخصیت اصلی می‌آید نه تنها ناراحت نشده بلکه به آن می‌خندند. از برترین کمدی‌نویسان یونان باستان می‌توان به آریستوفان اشاره کرد.

درام‌های معروف یونان باستان

درام های جذابی از دوران یونان باستان به دست ما رسیده است. از آن‌ها می‌توان به آژاکس، زنان تراخیس، سه‌گانه افسانه‌تبای شامل اودیپ شهریار، اودیپ و آنتیگونه، تراژدی پارسیان، پرومته در زنجیر، مدئا و… اشاره کرد.
بسیار جالب است که در دوران معاصر این نمایشنامه‌ها نه تنها فراموش نشده بلکه دائماً بازنویسی می شوند. در روزگاران ما اقتباس های بسیار مهمی از روی این نمایشنامه‌ها صورت گرفته است. با وجود درخشش درام در یونان، پس از انحطاط این جامعه دیگر درام‌نویس بزرگی در این کشور ظهور نکرد. رشد این هنر پس از یونانیان به دست رومی ها صورت گرفت و آثار درخشانی خلق شدند.

اودیپ شهریار

اجرای مدرن درام اودیپ شهریار

جمع‌بندی

در این مقاله درباره نوع ادبی درام یا داراما صحبت کردیم. گفتیم که نباید این لفظ را با درام ژانر شناسی خلط کرد. درام یکی از انواع سه‌گانه در فن شعر ارسطو است که به ویژگی‌های نمایشی اثر اشاره دارد. به طور کلی از دید ارسطو درام به دو نوع تراژدی و کمدی تقسیم می‌شود. گرچه در دوران پس از ارسطو انواع دیگری نظیر کمدی-درام نیز به این انواع اضافه شده‌اند.