در اين مقاله قصد داريم در خصوص ژانر علمی – تخيلی مطالبی را بيان كنيم كه از قضا مخاطبان بسيار زيادی در سراسر جهان دارد. كانون اين ژانر را بايد سينمای هاليوود دانست كه هر ساله آثاری را در اين ژانر عرضه می كند. در ايران بنا به دلايل مختلف اين ژانر چندان جايگاهی ندارد و به نوعی آثار به لحاظ كمی و كيفی وضعيت بسيار بدی دارند. اين در حالی است كه ژانر علمی – تخيلی در ايران طرفداران بسيار زيادی دارد.
بر خلاف تصور بسياری از افراد، اين ژانر قدمت زيادی دارد و تقريبا 100 سال است كه اين ژانر در سينما مطرح و مورد توجه است. اين ژانر وابستگی زيادی به علم و تكنولوژی دارد كه اين وابستگی از دو بعد قابل توجه است. اولی زيرساخت ها و تكنولوژی لازم برای ساخت اين دست از فيلم هاست. ساخت اين فيلم ها نياز به تكنولوژی بالایی دارد به گونه ای كه تعداد محدودی از كشورها امكان ساخت اين فيلم ها را دارند. از طرف ديگر بحث موضوع اين فيلمها مطرح است به طوری كه در تعريف اين فيلم ها گفته می شود فيلم هايی كه بر اساس فرضيه های اثبات شده و اثبات نشده علمی ساخته می شوند. فرضيه های اثبات شده بخش علمی فيلم را تشكيل می دهد و فرضيه های اثبات نشده بخش تخيلی فيلم را شامل می شود. از اين رو تحقيقات و نتايج علمی شاكله اصلی اين فيلم ها محسوب می شوند و بدون آنها ساخت اين فيلم ها غير ممكن است.
در خصوص داستان فيلم های اين ژانر هم بايد گفت مسائلی مثل موجودات فضايی، سفر در زمان، پيشرفت های پزشكی، پيشرفت های تكنولوژيك، حس ششم، زيست و فيزيولوژی، مخاطرات طبيعی و… از جمله داستان های اصلی اين فيلم ها به شمار می روند.
در خصوص موضوع پيشرفت های پزشكی و مسائل زيستی بايد گفت معمولا تصويری عجيب از اين موضوعات را به نمايش می گذارند به طوری كه در اين زمينه ها انسان آنقدر پيشرفت كرده كه قادر است دخل و تصرف هایی را در خلقت ايجاد كند. بسياری از مشكلات پزشكی كه امروز به عنوان يك معضل بزرگ مطرح هستند در آينده ماهيت ديگری خواهند داشت و ديگر به عنوان يك مسئله غيرقابل حل مطرح نيستند. در بعضی فيلم ها انسانی را به نمايش می گذارد كه فاقد روح و به نوعی يك ربات و ماشين است.
در خصوص تكنولوژی ها هم بايد گفت تصويری از جهان آينده را نشان می دهد كه ابزارهای مدرن كاملا بر آن غلبه كرده و همه ابعاد زندگی را تحت الشعاع قرار داده به طوری كه روابط جديد ايجاد كرده است. مواردی نظير هوش مصنوعی، ربات ها و ابر رايانه ها از جمله اين ابزارها و تكنولوژی ها هستند.
در بسياری از مواقع اين فيلم ها ارتباط نزديكی با ژانر وحشت پيدا می كنند و به نوعی تفكيك آنها از هم قدری مشكل است و اختلاف نظرهای زيادی در اين زمينه پديدار می شود.
اواخر دهه 70 مصادف بود با ورود رايانه به سينما كه اين امر موجب تحولی شگرف در سينما شد. اين تحول در برخی ژانرها از جمله ژانر علمی – تخيلی بسيار بيشتر بود، طوریکه منجر به تحولی شگرف در اين عرصه شد. در سالهای اخير هم با توجه به پيشرفت روز افزون علم و تكنولوژی در همه عرصهها، توليد فيلم در اين ژانر هم افزايش پيدا كرد. بسياری از افراد، اين ژانر را محلی برای معرفی تكنولوژی و تحقيقات جديد علمی می دانند. از طرف ديگر بايد گفت قطعا تكنولوژی ها در آينده، دنيای ما را تغيير خواهند داد لذا اين دست از فيلم ها می توانند تصويری نزديك به واقعيت را به جوامع نشان دهند و حقايق آينده را در زمان كنونی به نمايش بگذراند.
فيلم شناسی
فيلم های بسيار زيادی در اين ژانر توليد شده كه بررسی همه آنها نياز به ده ها و يا شايد صدها مقاله دارد لذا در اينجا صرفا به نام بردن از تعدادی از اين فيلم ها اكتفا می كنيم.
جنگ ستارگان، تنت، بی پايان، فرا ماشين، ماه، خرچنگ، تقدير و….
ثبت ديدگاه