چرا فیلم ببینیم؟ چه پاسخی برای آن دارید؟ چگونه میتوان این فعالیت را توجیه کرد؟ آیا فیلم دیدن کاری بیثمر و نوعی اتلاف وقت و انرژیست؟ آیا بهتر نیست زمان فیلم دیدن را صرف کارهای مهمتری کنیم؟ باور عموم بر این است که فیلم دیدن تنها تفریح است از جنس کافهگردی و بالا پائین کردن پستهای اینستا. این طور نیست؟ شاید بله! شاید هم نه! جواب شما چیست؟ آیا فیلم دیدن جدا از هیجان و لذت، چیز دیگری نیز دارد؟ اصلاً گیرم نداشته باشد، صرف لذت بردن مگر ناپسند است؟ حال باید به پرسش نخست بازگردیم. چرا فیلم ببینیم؟ پاسخ این پرسش منوط به هدف شما از فیلم دیدن است و چگونه دیدن آن. برای مثال اگر کسی صرفاً به خاطر لذت فیلم میبیند، خب پاسخش مشخص است؛ امّا آیا میتوان پاسخهای دیگری نیز برای این پرسش یافت. پاسخی از جنس رشد و اندیشه؟ در این مقاله به دنبال پاسخ این پرسشیم.
در ستایش لذت
ابتدا پیش از ورود به بحث نباید پنداشت که لذت بردن از فیلم امری سخیف و مذموم است! ابداً این گونه نیست. اتفاقاً لذت است که زندگی ما را معنا میبخشد. کیست که به دنبال لذت نباشد؟ از این رو باید قبول کرد که اولین و اصلیترین کارکرد هنر لذت است. حال فرق نمیکند مخاطب استاد فلسفه باشد یا کودکی پنج ساله. با این حال ذکر این نکته لازم بود که این مقاله نافی امر لذت نیست و معتبرترین پاسخ برای این پرسش که چرا فیلم ببینیم همین لذت است.
تقویت بُعد هنری
انسان موجودی چندبعدیست. از بعد معنوی بگیر تا بعد اجتماعی و غیره. یکی از بُعدهای مهم اما ناشناخته انسان بعد هنری اوست. فیلم دیدن -یا ارتباط با هر گونه هنری دیگر- میتواند این بعد را تقویت کند. به طور کلی مشاهده آثار هنری خوب حس زیباییشناختی انسان را پرورده و او را وارد وادی جدیدی در زندگی میکند. از این رو یکی از پاسخها به پرسش چرا فیلم ببینیم تقویت بعد هنریست. انسانی که زیباییشناختیاش رشد کرده باشد زندگی را عمیقتر میبیند. او میتواند به فلسفه وجودی خود از طریق جدیدتری بیاندیشد و به طور خلاصه، زندگی مفیدتری خواهد داشت.
یکی از بُعدهای مهم اما ناشناخته انسان بعد هنری اوست.
تقویت تخیل و شناخت جهانهای ناشناخته
یکی از کارکردهای سینما وسعت بخشی به جهان شماست. سینما سبب میشود تا به جهانهای ناشناخته سفر کنید، در قالب دیگران روید و به جای ایشان اندیشه کنید، با سینما میتوانید گاه زنی کرهای در قرن چهاردهام میلادی باشید و گاه میلیاردری که در زندگی عاطفی خود شکست خورده. به هر جهت سینما پنجرههای جدیدی را به روی شما باز کرده و به دیدتان وسعت بینظیری میدهد.
از سوی دیگر یکی از برترین قوههای بشری که در کره زمین منحصر به اوست تخیل است. اگر تخیل نبود، اگر انسان نمیتوانست چیزهای جدیدی را در ذهن خود بسازد به احتمال قوی ما همچنان در جنگلها مشغول شکار موش و حیواناتی اینچنینی بودیم! تخیل باعث چیرگی انسان به طبیعت شد. هنوز هم که هنوز است ابتکارات جدید به دست انسانهایی خلاق با تخیلی قدرتمند صورت میگیرد؛ از این رو میتوان به پرسش چرا فیلم ببینیم پاسخ دیگری نیز داد.
هرچیز دیگر
در این مقاله به بیان چند پاسخ از هزاران پاسخی که میتوان به پرسش مذکور داد پرداختیم. واقعیت این است که هر کسی میتواند برحسب جایگاه و نیاز خود عمل فیلم دیدن را مصادره به مطلوب کند. برای مثال کسی میتواند بگوید برای تسریع در آموزش زبانی خارجی فیلم میبیند؛ کسی ممکن است بگوید میخواهم دوستانی از جنس کاراکترهای فیلم پیدا کنم و این پاسخها از تعداد فیلمهای تاریخ سینما بیشتر است!
از زاویه دیگری اگر به موضوع نگاه کنیم، گرچه فیلم دیدن مطالعهای از جنس کتاب خواندن است اما افراط در هیچ زمینهای جایز نیست. نباید به بهانه فواید فیلم دیدن از زندگی جدا ماند و تکبعدی شد. تعادل لازمه زندگیست.
جمعبندی
چرا فیلم ببینیم؟ پاسخ به این پرسش امری شخصیست. دلایل بیشماری برای فیلم دیدن وجود دارد که ثابت میکند برخلاف باور غلط عموم، دیدن فیلم نه تنها اتلاف وقت نیست بلکه فواید بسیاری دارد. در این مقاله به برخی از این دلایل اشاره شد. حالا شما بگویید، چرا فیلم میبینید؟
ثبت ديدگاه