جشنواره چهلم فيلم فجر را بايد يكی از بهترين جشنواره های چند سال اخير دانست چرا كه فيلم های به نسبت بهتری در اين جشنواره اكران شدند. يكی از فيلم اين جشنواره كه به نوعی منجر به اعتلای وزن و اعتبار اين جشنواره شد موقعيت مهدی بود، فيلمی خارق العاده در ژانر دفاع مقدس. در طی اين سالها كه تقريبا 30 سال از جنگ گذشته فيلم های بسيار مختلفی ساخته شده كه هر كدام بعدی از جنگ را روايت می كرند اما موقعيت مهدی با همه اين فيلم ها متفاوت است چرا كه روايتی كليشه ای و فرا زمينی از جنگ ندارد و زندگی يک قهرمان را به درستی روايت می كند. اين فيلم مورد توجه منتقدان هم قرار گرفت به طوری كه حتی مسعود فراستی هم به تعريف و تمجيد از اين فيلم پرداخت. در اين مقاله قصد داريم نگاهی به اين فيلم داشته باشيم تا بيشتر با اولين فيلم هادی حجازی فر آشنا شويم.

موقعيت مهدی

كارگردان : هادی حجاز فر

تهيه كننده : حبيب الله والی نژاد

بازيگران : هادی حجازی فر، ژيلا شاهی، وحيد حجازی فر، معصومه ربانی نيا و…

موقعيت مهدی روايتی از زندگی شهيد مهدی باكری فرمانده لشكر عاشورا است، روايتی كه از ازدواج او آغاز و به شهادت او ختم می شود.

ساختن فيلم در خصوص فرماندهان جنگ آن هم به صورتی كه كليشه ای نباشد كار بسيار سختی است چرا كه عمدتا دستگاه حاكميتی و فيلم سازان تلاش دارند تا نگاهی ايدئولوژيک نسبت به جنگ داشته باشند و اين موضوع باعث شده آثار توليدی كليشه ای از آب در آيند و صرفا كاركرد رزومه برای مديران فرهنگی و فيلم سازان را داشته باشند. با توجه به رويكردها و حساسيت هايی وجود دارد می توان گفت ورود به اين عرصه به مثابه ورود به ميدان مين است.

نمايی از فيلم موقعيت مهدی

نمايی از فيلم موقعيت مهدی

اگر كارگردان هايی كه سال ها در اين عرصه فعاليت كرده اند فقط يک فيلم بسازند كه كليشه ای باشد و يا تحت تاثير القائات قرار بگيرد مطمئنا كل كارنامه هنری خود را زير سوال می برد چه برسد به كارگردانی كه قرار است اولين فيلم خود را كارگردانی كند. كافی بود صرفا يک نگاه غلط و كليشه ای به داستان صورت بگيرد تا اين فيلم هم به صف فيلم هايی بپيوندد كه بلا فاصله پس از پايان اكران ديگر اثری از آن ها نمی يابيم و به كلی فراموش می شوند. اما هادی حجازی فر با ساخت اين فيلم ثابت كرد كه توانايی بالايی در اين عرصه دارد و می داند به چه شكلی فيلم بسازد كه اسير كليشه ها نشود.

رويكرد حجازی فر برای روايت زندگی شهيد باكری با كارگردانان ديگر كاملا متفاوت است؛ بيشتر فيلم سازان اين ژانر بر روی وجه حماسی جنگ و افراد تمركز می كنند و صرفا به همين بعد می پردازند در حالی كه موقعيت مهدی فيلمی مينی مال و خالی از حماسه هاست. در اين فيلم شاهد لحظاتی بسيار ساده و معمولی هستيم درست همانند ساير مردم و خبری از روايت آسمانی و فرا زمينی از شهيد نيست. در واقع هادی حجازی فر موفق شده مهدی باكری را روايت كند كه هيچ ارتباطی به كليشه ها ندارد و تصويری واقعی و زمينی از يک قهرمان است. حتی احساسات در اين فيلم به صورت كنترل شده نمايش داده می شود و به هيچ وجه شكل اغراق آميز به خود نگرفته اند و اين در حالی است كه امكان پرداختن به احساسات آن هم به شكل اغراق آميز وجود داشت. هادی حجازی فر شكلی كاملا نو از جنگ ارائه می دهد، شكلی كه برای مخاطب عام تازگی دارد و كاملا با فيلم های قبلی اين ژانر متفاوت است.

در خصوص طراحی صحنه ها هم بايد گفت كه صحنه ها در اين فيلم شباهت حداكثری به واقعيت دارند به همين جهت می توان اين صحنه ها را تصويری مستند در نظر گرفت.

اكثر منتقدان نگاه مثبتی به موقعيت مهدی داشتند و علاوه بر اين مخاطبان هم تحت تاثير اين فيلم قرار گرفتند. نكته جالب اين فيلم مخاطبان آن بود كه نه تنها از قشر مذهبی جامعه بلكه از تمام اقشار با سليقه های متفاوت بود اما همه اين سليقه های متفاوت مبهوت اين اثر هنری خارق العاده شدند.