بررسی زندگی و آثار جردن پیل

جردن پیل (Jordan Peele) 21 فوریه سالِ 1979 در کشور ایالات متحده آمریکا پا به عرصه حیات گذاشت. او که در ابتدا با بازیگری در صنعت سینما فعالیت می‌کرد، پس از مدتی به نوشتِن فیلم نامه و کارگردانی رو  آورد. ما در این مقاله به بررسی شخصت و آثار جردن پیل خواهیم پرداخت.

شروع فعالیت های او به سال 2002 بر می‌گردد. جایی که برای اولین بار در مجموعه تلوزیونی “شبکه دیوانه (Mad TV) ” شروع به فعالیت کرد. او به بازیگری ادامه داد و در این راه موفق بود؛ اما چیزی که باعث تبدیلِ وی از یک بازیگر معمولی هالیوودی، به یکی از بزرگانِ آن صنعت شد، دو فیلم ترسناکِ برو بیرون و ما بود که شهرت بسیاری را برایش به ارمغان آورد.

این دو فیلم از موفقترین فیلم‌های ژانر ترسناک است. او موفق شد در دوره نودم از مجموعه جوایز اسکار، برنده اسکار بهترین فیلم‌نامه غیراقتباسی برای نگارش فیلم‌نامه برو بیرون شود.

پیش زمینه

یکی از راه هایی که می‌تواند به ما در شناختِ بهترِ هنرمندان کمک کند، درک خاستگاه آن ها است. این که بدانیم در چه موقعیتی با چه نوع از دغدغه رشد کرده و این موارد چه گونه در آثارشان هویدا شده است. ما در این جا سعی در شناخت خاستگاه پیل می‌کنیم و در نهایت سعی در یافتن ارتباط میان این دست یافته‌ها و آثارش می‌کنیم.

پیش از همه باید بدانیم که پیل دو رگه است. لوسیندا ویلیامز مادر پیل سفید پوست بود؛ پدرش سیاه بود. او در سال ۱۹۹۹، زمانی که پیل تنها شش سال داشت درگذشت؛ آپر وست ساید نیویورک سیتی محل رشد او در کنار مادرش بود.

نکته جالب دیگر حضور او در تلوزیون، هنگامی که هنوز پانزده ساله بود است. شبکه ای بی سی در آن سال برنامه‌ای تحت عنوان Kids Ask President Clinton Questions داشت. ترجمه این عنوان طویل به فارسی می‌شود “کودکان ار رئیس جمهور کلینتون سوال می پرسیند”.

حال او در این برنامه شرکت کرد و درباره چگونگی کمک به کودکانی که توسط پدر و مادرشان حمایت  مالی نمی شوند پرسید! برای مشاهده این برنامه می‌توانید این جا  کلیک کنید.

گفتیم که پیل دو رگه است. او در منطقه‌ای بزرگ شد که دوگانه سیاه پوست – سفید پوست حضور پررنگی داشت. پس اولین نکته‌ای که در ذهن او شکل گرفت، بحث نژاد و رنگ پوست بود. این نکته را می‌توان در آثاری که کارگردانی کرده است به وضوح دید. در فیلم اولش با نامِ Get out، کاراکتر اصلی سیاه پوستی است که در مقابلش خانواده‌ای از سفید پوست ها قرار دارند. در فیلم دوم او نیز می‌توان رد این گرایش را یافت.

 دیگر بار گفتیم که پیل دو رگه است. خودش هم جایی اذعان کرده که این دو رگه بودن باعث شده تا همواره دچار احساس بیگانگی باشد. می‌گفت که هنگام شرکت در آزمون های مختلف، مجبور بود تا نژاد خود را سایر (Other) انتخاب کند. او به هیچ دسته‌ای تعلق نداشت. همین احساس بیگانگی دیگر کلیدی‌ست برای درک بهتر آثار او. شخصیت های اصلی فیلم های او در محیطشان بیگانه‌اند. شخصیت سیاه پوستِ برو بیرون را به یاد آورید در کنار آن خانواده سفید پوستِ نژاد پرست. یا زنِ فیلمِ ما (Us) را به یاد آورید که بیگانه وار قرار است در جهانی که متعلق به او نیست زندگی کند.

برو بیرون (Get out)

تصویری از فیلم برو بیرون

کریس سیاه پوستی ساده دل است که به تازگی با رز، دوست دختر سفید پوستش آشنا شده است. رز با هدف آشنا کردنِ کریس با خانواده‌اش او را به منزل خود می‌برد. همه چیز عادی پیش می‌رود تا این که اتفاقات عجیب و غریبی می‌افتد. این ها برای کریس سر نخ هایی از فاجعه‌ای ترسناک است.

آن چه کریس کشف می‌کند این است که این خانواده ابتدا عملی جراحی روی سیاه پوست ها انجام می‌دهند و سپس آن ها را به سفید پوست ها می‌فروشند تا به آن ها خدمت کنند.

این داستان کشمکش کریس است برای رهایی. گرچه او امیدی نمی‌بیند، امّا تمام تلاش خود را می‌کند. او در نهایت بعد از تلاش های فراوان با کمک دوستش نجات پیدا می‌کند.

همان طور که گفتیم این فیلم برخاسته از اصلی‌ترین دغدغه او یعنی نژاد و نژاد پرستی است. اکران این فیلم درست زمانی بود که به خاطر حضور ترامپ، نقش نژاد و نژادپرستی در این جامعه پرررنگ‌تر شده و اعتراضات زیادی هر روزه بر پا بود.

این فیلم در رشته فیلم نامه اورجینال، کارگردانی، بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلم نامزد جایزه اسکار شد که توانست یکی از آن ها، یعنی اسکار فیلم نامه اورجینال را به دست آورد.

ما (Us)

دومین فیلم پیل، ما نام دارد که در سال 2019 اکران شد. این فیلم توانست  تحسین بسیاری از مخاطبان را برانگیزد.

داستان فیلم درباره یک خانواده است که شروع به سفر تابستانی خود کرده‌اند. این خانواده شامل یک زوج سیاه پوست و دو فرزندشان است. آن ها بر خلاف میل آدلاید (مادرِ خانواده) به محله قدیمی‌شان، سانتا کروز بازگشته و در آن جا اقامت می‌کنند.

یک روز معمولی را در آن شهر سپری می‌کنند. فرزند پسرشان گم و سپس پیدا می‌شود که با توجه به شیطنت این کودک، چیز عجیبی نیست. ماجرا از آن جا شروع می‌شود که در آن شب خانواده‌ای چهار نفره را در منزلشان روئیت می‌کنند. کنجکاوانه به سمت آن ها می‌روند تا هویتشان را بررسی کنند. آن ها غریبه نیستند، آن ها خودشانند!

این فیلم علاوه بر موتیف‌های نژادی خاص پیل، بر بیگانگی انسان هم تاکید می‌کند. گویی جایی از کار می‌لنگد و یکی سر جای خودش نیست! این فیلمِ ترسناک از آن هایی است که ایده بکری دارند. از تماشای این فیلم لذت خواهید برد.

جمع بندی

ما در این مقاله درباره جردن پیل، زندگی و آثارش صحبت کردیم. سعی کردیم از دل زندگی وی راه‌کاری برای تحلیل آثارش پیدا کنیم. در این بررسی به دو موتیف بسیار مهم رسیدیم که یکی از آن ها بحثِ نژاد و نژاد پرستی است و دیگری بیگانگی انسان. به شخصه تصور می‌کنم که فیلم های بعدی پیل نیز حول این محورها بچرخند.

امیدوارم که این مقاله برایتان مفید بوده باشد.