بازیگری متد اکتینگ چیست؟ (Method acting)

بازیگری مِتُد (Method acting) با نامِ استانیسلاوسکی (زاده 17 ژانویه 1863 – درگذشته 7 اوت 1938) بازیگر و مدیر تئاتر روسی تبار گره خورده است. او بود که در جایگاه کارگردان و بازیگری بزرگ، بنای قدیمی بازیگری را گرفت و از آن عمارتِ کهن، نوسازه‌ای ساخت که هنوز هم که هنوز است، تاثیر آن را می‌توان بر بنیاد بازیگری دید. اگر نگاهی به لیست برندگان اسکار بیندازیم، خواهیم دید که سهم عمده جوایز بازیگری مرد و زن در اختیار پیروانِ این متد است. سهمی که سال به سال بر تعداد آن افزوده می‌شود.

توضیح مختصر این سبک آن است که بازیگر خود را در جلد کاراکتر داستان تصور می‌کند و زمانی نسبتاً طولانی با او و در نقش او زندگی می‌کند. ما در این مقاله به بررسی مبسوط متد اکتینگ خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

خاستگاه

گفتیم که استانیسلاوسکی مبدع این سبک بازیگری است. او در کتاب‌های استانیسلاوسکی: آماده سازی هنرپیشه و ساختن یک کاراکتر و ایجاد یک نقش این تکنیک را به روشنترین نوع ممکن بررسی کرده و توضیح داده است.

منبعی مهم برای بازیگران

امّا اگر بخواهیم منصفانه از تاریخِ بازیگری صحبت کنیم، باید نام چند فرد دیگر را نیز بیان نماییم. کسانی که این تکنیک را گرفته، پرورده و به نسل‌های بعدی انتقال دادند.

از این افراد می‌توان به اعضای «تئاتر گروهی» اشاره کرد. این گروه در  دهه‌های ۱۹۳۰ و ۴۰ در نیویورک که از بازی‌های مصنوعی آن دوران خسته شده بودند، سودای دگرگونی صنعت بازیگری را در سر می‌پروراندند. از این گروه می‌توان به لی استراسبرگ، سنفورد مایزنر و استلا ادلر اشاره کرد.

آن‌ها برای رهایی از زندانِ بازیگریِ خشک و تصنعی، کلیدِ «هنرِ تجربه کردن» را یافتند. این مفهوم، مفهومی بود که استانیسلاوسکی واضع آن بود. رویکردی نوین برای آموزش بازیگری.

این سه معلمِ بزرگ، سعی کردند که هر یک با توجه به علایق و مطالعات خود، جنبه‌های مختلفی از این سبک را کشف کنند. لی استراسبرگ درباره جنبه‌های روان‌شناختی، استلا ادلر درباره جنبه‌های جامعه‌شناختی و سنفورد مایزنر درباره جنبه‌های رفتاری این متد پژوهش انجام داد.

متد اکتینگ چیست؟

همان طور که تا کنون حتماً متوجه شده‌اید،، متد اکتینگ تنها سیستم آموزشِ بازیگری نیست؛ تنها یکی از آن‌ها است که در دهه های اخیر با اقبال بیشتری روبرو شده است. این تکنیک بسیار بیشتر از سایر تکنیک ها زندگی خصوصی بازیگر را تحت الشعاع قرار می‌دهد. بیایید به مفهوم این موضوع بپردازیم.

گفتیم که متد اکتینگ برای رهایی از بازی های تصنعی و تقلید به وجود آمده است. عمده تکنیک‌های بازیگری بر این دو نکته، یعنی بازیِ تصنعی و تقلید از سایرین تاکید می‌کنند. اگر بخواهیم کمی تخصصی‌تر صحبت کنیم، عمده تکنیک‌هایِ غیرِ متد اکتینگ، از بیرون شروع می‌شوند و به درون بازیگر می‌آیند، امّا این موضوع درباره متد اکتینگ معکوس است. از درون می‌آید و از طریق تُن یا تَنِ بازیگر، به بیرون از او می‌رسد.

این شیوه، ابتدا و پیش از هر آموزشی، هنرجو را به خود بودن راهنمایی می کند. حال این یعنی چه؟ بازیگری نکردن! شما باید به جای بازی کردنِ نقش، خود چنان در نقش فرو ببرید که گویی این زندگی شماست و کاراکتر خود شمائید. دیگر هیچ حایلی میان شما و کاراکتر نیست. شما هم اویید و هم او شما. پس در یک توضیح مختصر، در متد اکتینگ شما باید با ممارست به تقطه‌ای برسید که احساسات کاراکتر را نه بیرونی و به عنوان شخصی ثانی، بلکه درونی و از رگ و ریشه‌تان درک کنید.

برای مثال شما باید نقش یک کفّاشِ نابینا را بازی کنید. اگر بخوهید طبق این متد عمل کنید، شما ناچارید خودتان را یک کفاش بدانید،  ممکن است شما برای نردیک شدن به نقش مجبور باشید که مدتی در یک کفاشی یا چشمانی بسته شده کار کنید و کاراکتر را زندگی کنید؛ این به شما کمک می‌کند که به طور دقیقی متوجه شوید که زندگی کفاشِ نابینا چگونه است. چه احساسی دارد و چگونه فکر می‌کند. مردم چه برخوردی با او دارند و  تمامی این ها به شما کمک می‌کند که تبدیل به یک کفّاش نابینا شوید! البته توجه کنید که اگر خواستید قاتلی را بازی کنید، لزومی ندارد که چاقو برداشته به جان مردم بیفتید! بهتر است برای موضوعاتی این چنینی از یک مربی آگاه کمک بگیرید؛ البته بدون هیچ کشت و کشتاری!

متد اکتینگ، بازی درون است به سمت بیرون

جدا از همه این موارد، تجربه شخصی من می‌گوید که این سبک از بازیگری، لذت‌بخشترینِ آن ها است. چه موهبتی بالاتر از تجربه زندگی های متفاوت! آدمی همواره در یک نقش گم شده است. چه لذتی بالاتر از شکستِ این زندان؟

پایان

ما در این مقاله به طور مختصر و اجمالی، بازیگری در سبک متد اکتینگ را با زبانی ساده توضیح دادیم. گفتیم که این تنها یکی از سبک‌های آموزش بازیگری است. قدرتِ این سبک به معنای ضعفِ سبک های دیگر نیست. هر هنرجویی باید متناسب با ویژگی‌های شخصیتی‌اش سبک خاص خود را انتخاب کند. قطعاً حضور یک مربی آگاه روشنایی بخش این مسیرِ پر پیچ و خم است.