از رمان تا نمایش،روند نگارش فیلم اقتباسی

ساخت فیلم اقتباسی از رمان‌ها و داستان‌ها برای ساخت فیلم و سریال در همه جای دنیا و از گذشته رواج داشته است. در این مقاله به موضوع از رمان تا نمایش، روند نگارش فیلم اقتباسی می‌پردازیم.

متنی که برای یک فیلم نوشته می‌شود فیلم‌نامه نام دارد. در فیلم‌نامه صحنه دیالوگ‌ها حرکات شب و روز داخلی و خارجی و… بیان می‌شود. گرچه می‌توان سر صحنه با بداهه‌پردازی برخی از اجزای فیلم‌نامه را تغییر داد ولی سیر و چارچوب کلی آن باید حفظ شود.

اقتباس یا نوشتن فیلم‌نامه بر اساس داستان‌های قرآنی، داستان‌های کهن، اشعار و افسانه‌ها و رمان‌ها بسیار رایج است.

اما چه جریانی باید در متن یک داستان رخ دهد تا تبدیل به فیلم‌نامه‌ای گیرا و جذاب شود؟

برای تبدیل داستان به فیلم‌نامه ابتدا باید منطق داستانی و روابط علت و معلولی را در داستان درک کنیم. چارچوب داستان را تعیین و حداقل تلاشمان این باشد که از آن چارچوب خارج نشویم مگر اینکه بخواهیم برداشتی آزاد از داستان داشته باشیم.

حتی اگر داستان‌های موردنظر ما تاکنون چاپ‌نشده باشند مثلاً افسانه‌هایی باشند که سینه‌به‌سینه منتقل‌شده‌اند؛ بازهم می‌توان سیر داستانی را مشخص و برایش فیلم‌نامه نوشت. حتی گاهی داستانی که خودمان آن را در ذهن خلق می‌کنیم می‌تواند اساس فیلم‌نامه باشد.

باید سعی کنیم داستانی را انتخاب کنیم که مناسب ساختارهای سینما و تلویزیون باشد. همان ابتدا تصمیم بگیریم فیلم‌نامه مربوط به فیلم چند دقیقه‌ای یا سریال چندقسمتی است. به‌عنوان نمونه از داستان حضرت یوسف (ع) هم می‌توان سریال چندقسمتی ساخت و هم فیلم سینمایی.

سعی کنید اگر برای فیلم سینمایی اثری خلق می‌کنید طوری باشد که در همان ابتدای فیلم بحرانی خلق کنید که کنجکاوی مخاطب را برانگیزد و ادامه فیلم را ببیند.

با شروع نوشتن فیلم‌نامه متوجه می‌شوید که این متن برای فیلم مناسب هست یا خیر. اگر جواب شما منفی بود کار را ادامه ندهید.

زمان و مکان فیلم را در نظر بگیرید. می‌توانید تحت تأثیر اتفاقات سیاسی اقتصادی و اجتماعی جامعه فیلم‌نامه را از رمانی اقتباس کنید. اما این‌ها دلیل موفقیت نمی‌شود. زیرا همیشه محدودیت‌هایی در زمان و مکان برای اکران فیلم وجود دارد. به‌عنوان نمونه گاهی جامعه فقط فیلم کمدی می‌پسندد. گاهی فیلم‌های دفاع مقدس را می‌بیند و گاهی فیلم‌های تلخ و سیاه. اگر فروش و درآمد مالی برایتان مهم است باید اقتضائات جامعه را در اولویت اول خود قرار دهید. همیشه بین هنر برای هنر یا هنر برای مخاطب باید یکی را انتخاب کرد.

به مهارت‌های خود توجه کنید

اگر در نوشتن کمدی مهارت ندارید و جامعه فیلم کمدی می‌پسندد؛ لازم نیست کمدی بنویسید. در همان حیطه موضوع موردعلاقه و مورد اشراف خود بنویسید. اگر دغدغه‌های اجتماعی، دغدغه شما هم هست، این موضوع را انتخاب کنید.

به هر هال گاهی باید بین گیشه و دل خود یکی را انتخاب کنید.

طرح فیلم‌نامه‌تان را طراحی کنید

فیلم اقتباسی

فیلم اقتباسی

نوشتن طرح جز مراحل اولیه نوشتن فیلم‌نامه است. اگر طرح جذابی داشته باشید اما خوب نوشته نشود بیننده را جذب نمی‌کند و برعکس. بارها پیش آمده که فردی ایده‌ای را مطرح و رد شده است. اما بعدها همان ایده‌ی خود را در قالب فیلم یا سریال مشاهده کرده است. این به این دلیل است که او نتوانسته به‌خوبی ایده خود را مطرح کند. پس سعی کنید طرح و ایده اولیه‌تان را به طرز صحیحی بیان کنید و روی کاغذ بیاورید. سعی کنید چیزی که در ذهنتان می‌گذرد را به‌خوبی مطرح کنید.

فیلم‌نامه‌های اقتباسی را بخوانید. آن‌ها را با رمان‌هایشان مقایسه کنید. ازنظر خودتان چه نقص‌ها و برتری‌هایی دارند. فیلم‌های اقتباسی را ببینید. آن‌ها را بررسی کنید. شما اگر جای کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس بودید چه چیزی را کم‌وزیاد می‌کردید. به یاد دارم چند سال پیش وقتی فیلم خاطرات یک گیشا را که اقتباسی از رمانی به همین نام بود را دیدم شوکه شدم. با خود گفتم شاید بهتر بود سریالی از این رمان ساخته می‌شد تا تمامی نکات ریز و مهم را دربرگیرد.

حتماً شما هم سریال یا فیلم اقتباسی در نظر دارید که به عقیده شما رمان آن خیلی بهتر بوده است. یکی از دلایلی که ممکن است یک سریال یا فیلم اقتباسی خوب از آب درنیاید، عدم اشراف بازیگری روی رمان است. به همین دلیل بهتر است بازیگران از قبل لااقل یک‌بار رمان را بخوانند.

بازیگری شغلی حساس است که توجه خاصی نیاز دارد. بازیگری نیاز به برنامه‌ریزی و دقت فراوان و پشتکار دارد.

در آموزشگاه پانیذ همه این موارد به فرزندان شما آموزش داده می‌شود. در پانیذ فرزند شما تبدیل به بازیگری می‌شود که کار را می‌شناسد، شخصیت را درک می‌کند و درنهایت اجرای خوبی به نمایش می‌گذارد.